نوای جنوب: براساس آخرین سرشماری روستای بنه گز تنگستان ۸۷۹ خانوار با بیش از سه هزار نفر جمعیت دارد که اکنون ۹۰۰ نفر از این جمعیت در کتابخانه روستا عضو و در زمینه کتابخوانی و امانت گیری کتاب فعال هستند که عامل اصلی ایجاد علاقه و جذب این شمار از جمعیت این روستا به مطالعه و عضویت آنها در کتابخانه مدیون کتابداری که به خوبی می‌توان او را یار یار مهربان و کتابخوانی نامید.

"کلثوم مومنی" کتابدار جوان کتابخانه شهدای سپاه بنه گز پنج سال است این مسئولیت را به عهده دارد و به تعداد همین سال‌ها نیز در این کسوت کسب افتخار کرده‌است، طوریکه او در سال ۹۶ کارمند نمونه استان بوشهر ، سال ۹۷ این کتابخانه روستایی کتابخانه برتر استان و آبان‌ماه ۹۸ کتابخانه برتر روستایی درکشور شده‌است و بهمن ماه همان سال نیز بنه‌گز را به جایگاه روستای دوستدار کتاب در جشنواره کشوری رسانده‌است.

۲ روز پیش نیز از این کتابدار تنگستانی در جشنواره مروجان برتر کتاب تقدیر شد، همه اینها دلیل کافی را فراهم کرده‌است تا برای تجلیل و قدردانی از ارتقای فرهنگ مطالعه در یکی از روستاهای استان بوشهر هم که شده به گفت‌وگو با کتابداری بنشینیم که به نیکی می‌توان او را در میان بزرگان تنگستانی جای داد که نامشان در تاریخ بلند آوازه است.

"پیک کتاب" طرحی که مادران و مغازه‌داران روستا را کتابخوان کرد

عالی‌پور می‌گوید "از همان ابتدای فعالیتم در کتابخانه همه تلاشم را به کار بستم تا کتاب را به خانه‌های مردم ببرم". همین جمله کوتاه سرآغاز همه فعالیت‌هایی شده‌است که بنه گز را دوستدار کتاب، کتابخانه شهدای سپاه را کتابخانه برتر روستایی و کتابدارش را از مروجان برتر کتاب کرده‌است.

کتابخانه بنه‌گز کمی از محل تردد روستاییان دور است و می‌توان گفت در حومه روستا جای گرفته است، کتابدار مروج کتاب در تنگستان در این باره گفت: برای اینکه این مساله خللی در جذب مردم به کتابخانه ایجاد نکند طرح "پیک کتاب" را از سال‌های قبل آغاز کردم، طرحی که به تازگی در مرکز استان بوشهر اجرا شده‌است.

او ادامه می‌دهد: در ابتدا به صورت خودجوش کتاب به در خانه‌های اهالی روستا می‌بردم و به آنها معرفی می‌کردم تا مادران خانه‌داری که فرصت حضور در کتابخانه را نداشتند از این نعمت بی‌بهره نمانند، اکنون بیشتر بانوان روستا عضو کتابخانه هستند و در تماس تلفنی کتابی با نام یا موضوعی خاص را سفارش می‌دهند، کتاب را به دست آنها می‌رسانم و پس از مهلت امانت، آنها را جمع آوری یا تمدید می‌کنم.

هرچند مادران نقشی غیر قابل چشم‌پوشی در رشد فرهنگ مطالعه در خانواده دارند و همین اقدام گامی بلند در کتابخوان کردن کودکان روستایی است اما ایده‌آل این کتابدار کوشا روستایی همه جانبه است و همه اقشار جامعه هدف فعالیت او بوده‌اند.

مغازه داران روستای بنه‌گز نیز کتاب را در محل کار خود از دست کتابدار روستا تحویل می‌گیرند، عالی پور معتقد است: شاید فاصله کتابخانه از روستا سبب می‌شد که کاسبان حاضر نشوند مغازه خود را ببندند و به کتابخانه بیایند اما اکنون بیشتر آنها عضو کتابخانه هستند و خودم کتاب مورد نیاز را برای آنها می‌برم.

اما دغدغه پیوند کتاب با زندگی تک تک مردم بنه گز اینجا پایان نمی‌پذیرد بلکه این کتابدار کتاب را به دست کارمندان بانک و درمانگاه روستا نیز می‌رساند تا جذب حداکثری به کتاب و کتابخوانی روی دهد.

برپایی نمایشگاه و امانت دادن کتاب به روستاهای همجوار 

او می‌گوید: همچنین برای آشنایی بیشتر مردم با کتاب‌های موجود در کتابخانه به طور مداوم نمایشگاه کتاب ترتیب می‌دهم و امکان امانت کتاب در همان محل را نیز فراهم می‌کنم و به چشم دیده‌ام که این اقدام گرایش مردم روستا به سوی امانت بردن کتاب را تا چه اندازه افزایش می‌دهد.

اما کودکان نقطه هدف حیاتی در اهدافی است که کتابدار کتابخانه شهدای سپاه بنه گز دنبال می‌کند، در این راستا است که زمانی که کرونا به کشور پای نگذاشته بود مدارس بنه گز و حتی روستاهای همسایه که از نعمت کتابخانه بی‌بهره‌اند، یکی از پاتوق‌های این بانوی کتابدار بود.

خانم کتابدار این کتابخانه روستایی می‌گوید: در مدارس بنه گز و ۲ روستای دیگر حاضر می‌شدم، کتاب می‌بردم و معرفی می‌کردم و در ساعات فراغت نشست کتابخوان و برنامه‌های فرهنگی برگزار می‌کردم که دانش‌آموزان بسیار دوست می‌داشتند.

ترجیح حضور در کتابخانه بر خانه

خانم عالی‌پور از تجربه شیرین نوباوه‌گان در مراجعه حضوری به کتابخانه‌ این‌طور روایت می‌کند: کودکان و نوجوان ساعت‌ها در کتابخانه می‌ماندند، نقاشی می‌کشیدند و کتاب می‌خواندند، من نیز هر زمان که فراغتی می‌یافتم به آنها ملحق می‌شدم تا با هم کتاب بخوانیم و درباره آن گفت‌وگو کنیم.

به گفته او بچه‌های کتابخانه کمتر او را خانم صدا می‌زنند و دیگر خاله کتابخانه‌ای آنها شده‌است. کتابدار جوان بنه‌گز می‌گوید: چندبار مادران به من گفتند در کتابخانه چه جاذبه‌ای ایجاد کرده‌ای و به بچه‌ها چه چیزی میدهی که حاضر نیستند به خانه برگردند؛ "عامل علاقه‌مند کردن کودکان و نوجوانان به کتابخانه خلاقیت، اخلاق خوب و شناخت شیوه برخورد مناسب با آنهاست".

کرونا هم حریف کتابدار کوشا نشد 

اما این روزها کرونا پای در یک کفش کرده است تا نگذارد بسیاری از برنامه‌ها از جمله فعالیت‌های فرهنگی راه خود را بروند. خانم عالی‌پور می‌گوید: از همان ابتدای شیوع کرونا و محدود شدن فعالیت کتابخانه‌ها فعالیت مجازی خود را آغاز کردم تا نشست‌های کتابخوان، معرفی کتاب، مسابقات نقاشی و دیگر فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه متوقف نماند، فضای مجازی محور برنامه‌های کتابخانه شد و استقبال اعضا نیز بسیار خوب بود.

همه اینها بخشی از آن ‌چیزی است که در نگاه اول او را از بسیاری از کتابداران متفاوت و در شغل فرهنگی و فرهنگ‌زای خود شهره کرده‌است. خانم عالی‌پور می‌گوید: همیشه به همکارانم می‌گویم اینطور تصور نکنید که ما کارمندی هستیم که باید صبح در محل کار حاضر شویم و پایان وقت اداری به خانه برگردیم، بلکه باید برای انجام درست آنچه وظیفه داریم ایده و خلاقیت داشتیه باشیم؛ شاید نیاز باشد در هفته چند ساعت را به فعالیت در بیرون از کتابخانه اختصاص دهیم.

از این گفت وگوی دلچسب و امیدوار کننده با خانم کتابدار متوجه شدیم که ارتقای سرانه مطالعه و فرهنگ کتابخوانی تا چه میزان می‌تواند به نقشی برگردد که یک فرد ایفا می‌کند. او با حرارت بسیار از تلاش برای حضور کتاب در دستان مردم روستا سخن می‌گوید؛ هدفی که تا میزان زیادی نیز محقق شده یا به تحقق نزدیک شده‌است.

 کتابخانه از مراکز محوری و تاثیرگذار روستا

خانم عالی پور ارتباط قوی او با بانوان روستا و ایجاد ارتباط با شورا، دهیار، معلمان و فرهیختگان روستا را در افزایش شمار اعضا و میزان امانت کتاب بسیار اثرگذار می‌بیند، او اکنون به بسیاری از جلسات شورا دعوت می‌شود و کتابخانه را به یکی از مراکز محوری روستا بدل کرده‌است.

مروج شایسته تقدیر کتابخوانی سال ۹۹، مربی قرآن، مسئول خانه قرآن و عضو شورای صالحین بسیج روستا نیز هست و از همه این ظرفیت‌ها برای جذب اهالی به کتاب بهره برده‌است. او که فوق لیسانس الهیات در رشته علوم قرآنی است می گوید: به بسیاری از کودکان روستا درس قرآن داده‌ام، همین فعالیت نیز تاثیر بسیار بالایی در جذب آنها به کتابخانه داشته است.

موفقیت‌های خانم عالی پور علاوه بر رشد فرهنگ مطالعه و افتخاراتی که برای روستا به بار آورده است، برکت‌های فراوانی نیز داشته است که یکی از آن جلب توجه بیشتر مسئولان و فرهیختگان روستا به این کتابخانه است طوری که در طرح چالش کتاب امسال، دهیار، شورا، معلمان و فرهیختگان در همراهی با مردم ۷۰۰ جلد کتاب به این کتابخانه اهدا کردند که برای یک کتابخانه روستایی رقم بسیار خوبی است.

حال این کتابخانه که ۲۱۸ متر زیر بنا دارد در مخزن خود ۹ هزار جلد کتاب دارد که در میان ۹۰۰ عضو کتابخانه دست به دست می‌شود و کتابدار این کتابخانه می‌گوید: اداره کل کتابخانه‌های استان بوشهر بسیاری از کمبودهای ما را رفع کرده‌است و پیوسته یاریگر این کتابخانه بوده‌است.

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان بوشهر می‌گوید: موفقیت این کتابدار حاصل تلاش شبانه روزی و خلاقیت او در اجرای برنامه‌های ترویجی و تبلیغی کتابخانه عمومی در روستا است.

سید علی هاشمی اذعان دارد که کلثوم عالی پور، از همان ابتدای استخدام در کتابخانه شهدای سپاه بنه گز چنان تحول فرهنگی بزرگی در سطح روستا ایجاد کرده‌است که مسئولان روستا این کتابخانه را یکی از مراکز فرهنگی تاثیرگذار در فعالیت‌های مناسبتی می‌دانند.

او در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا بار دیگر افتخارات این بانوی کتابدار را با عناوین کتابدار برتر روستایی کشور، انتخاب بنه گز به عنوان روستای دوستدار کتاب کشور و کتابدار شایسته تقدیر مروج کتابخوانی برشمرد، برای کسب این عناوین به او تبریک گفت و از همه تلاش‌هایش قدردانی کرد.

فعالیت‌های مؤثر و نوآورانه خانم کتابدار در کتابخانه شهداری سپاه در ترویج کتابخوانی افتخاراتی بزرگی را برای این روستا و کتابخانه‌اش به بار آورده است که بی‌شک مهم‌ترین آن همان ترویج کتابخوانی در میان تک تک روستاییان بنه گزی است.