نوای جنوب:بر اساس بخشنامه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، تمامی شرکت‌های پتروشیمی و واحدهای زیرمجموعه برای حفظ سلامت کارکنان و پرسنل خود موظف به اجرای دقیق و سختگیرانه مجموعه پروتکل‌های تهیه شده توسط کمیته تدوین مستندات HSE ارشد منطقه ویژه هستند.

در بند ۵۵ این شیوه‌نامه به روشنی آمده"در راستای کاهش یک سوم از شاغلین شرکت های فعال صنعت نفت در منطقه ویژه اعم دولتی و خصوصی به جهت کاهش ریسک مواجهه و به حداقل رساندن شیوع ویروس کرونا شرکت ها بایستی مکانیسم لازم بر اساس شیوه نامه، در خصوص حضور گروه‌های آسیب‌پذیر و نیروهای روزکار (به صورت یک روز کار یک روز استراحت یا یک هفته کار و یک هفته استراحت و غیره)، تردد ۲ هفته کار/۲ هفته استراحت برای کلیه نیروهای اقماری، کاهش ساعت کاری، دورکاری و ممانعت از حضور کارکنان روزکار در روزهای پنجشنبه و تعطیل رسمی (مگر در شرایط اضطرار و به تشخیص مدیریت ارشد شرکت) به گونه‌ای که منجر به کاهش یک‌سوم نیروهای شاغل از یک سو و کاهش ۵۰ درصد از سرنشینان ناوگان حمل و نقل عمومی (سرویس ایاب و ذهاب روزانه نیروهای روزکار) گردد پیش‌بینی و عملیاتی نمایند." امّا بعضی گزارش‌های دریافتی و بررسی‌های میدانی از برخی شرکت‌‎ها و مجتمع ‌ها نشان می‌دهد که این نکات بسیار مهم در مورد کارکنان و حضور آنان رعایت نمی شود.

چرخش ویروس در واحدها

پرسنل از شرایط روزهای اول می‌گویند، خلاصه شرایط آنها که با ایسنا در میان گذاشته شد از زبان یکی از این پرسنل که خود تجربه ابتلا به کرونا را داشته در ادامه آمده است «پس از تصویب شیوه نامه، خبرهایی شنیدیم ولی از اجرای آن خبری نبود و از سوی مدیریت صحبت هایی بود که اگر دوست شما هم برای کرونا زمینگیر شد شما ادامه دهید و یک فضای جبهه جنگی برای رسیدن به هدف بهره برداری سریع‌تر پروژه و تامین منافع به وجود آمده بود که البته دور از انتظار ما نبود چون رسیدن به تولید و سوددهی برایشان مهم بود نه چیز دیگر. البته مواردی چون ضدعفونی و یا الزام استفاده از ماسک و تب سنجی از اوایل تا حدودی انجام میشد. ولی هیچ وقت به سمت تقسیم نیروها و کاهش تراکم نفرات نرفتند، و از تابستان و دقیقا تیرماه که این شیوه نامه ابلاغ شده بود به وفور بچه هایی را داشتیم که مبتلا می شدند و در یک برهه‌ای ویروس در برخی از واحدهای ما دقیقا داشت می‌چرخید و دست به دست میشد.»

او ادامه می‌دهد: «این هفته یکی و هفته بعد همکار میز بغلی و بعد پارتیش کناری. وقتی من مبتلا شدم همخانه های من هم در امان نبودند، خوابگاه ما پنج نفره است و سه نفرمان مبتلا شدیم. قرنطینه هم وضعیتی بود که حتی امکانات خوابگاهی آنچنانی هم وجود نداشت، چون تعداد نفرات زیاد بود و HSE هم زیاد پیگیر ماجرا نبود که بیایند تفکیک کنند و به او فضا بدهد، فرد مبتلا یا خودش میرفت و یا همخانه ای ها بیرونش می‌کردند، البته پس از آن برهه یک مقدار شرایط متعادل تر شده ولی همچنان خطر وجود دارد و تراکم نفرات برقرار است. من متوجه شدم که در برخی از دیگر پتروشیمی ها هم این وضعیت وجود دارد.»

عدم رعایت تایم بندی کاری برای پرسنل در بحبوحه کرونا

یکی از پرسنل سایت کنگان در این خصوص به ایسنا گفت: «مشکل ما مربوط به عدم رعایت تایم‌بندی کاری است، نه تراکم خوابگاهی یا رعایت بهداشت که البته همین موضوع نیز بر سایر بندها و مصوبات شیوه‍‌نامه بهداشتی اثر منفی خواهد گذاشت. مطابق شیوه‌نامه ابلاغی مدیرعامل منطقه ویژه شرکت‌ها موظف هستند که برای پرسنل روزکار شیفت‌های یک هفته‌ای (یک هفته کار و یک هفته استراحت) و برای پرسنل اقماری نیز دوهفته کار و دو هفته استراحت ساعت کاری را تعریف و تنظیم کنند. این موضوع تقریباً در همه منطقه اجرا می‌شود و در منطقه ویژه هیچ شرکتی که بهره‌برداری هم شده باشد نیست که تایم کاری آن تغییر نکرده باشد و حتی اگر دو یک بوده‌اند تبدیل به دو دو شده‌اند اما اینجا انجام نمی‌شود.»

وی ادامه داد: «با وجود پذیرش موارد ابلاغی و ضرورت رعایت پروتکل‌ها باز هم نمی‌پذیرند که باید اجرا شود و در مورد الزامات اجرای پروتکل‌های کاری جواب سربالا می‌دهند. نمی‌دانم چه چیزی پشت این ماجرا هست و چرا اصلا HSE منطقه ویژه بر این موضوع نظارت ندارد و یا از اهرم‌های قانونی و ضمانت اجرا در این خصوص استفاده نمی‌کند؟» 

هرچند نظارت حلقه‌ی گمشده بسیاری از فعالیت‌ها و روال‌های روزمره اداری و غیراداری ما است اما نبود نظارت بر بخشنامه‌های پراهمیتی چون ابلاغ مذکور که هدف آن کنترل شیوع کرونا در مناطق عملیاتی و واحدهای صنعتی مستقر در جنوب استان بوشهر است اهمیت بالایی دارد چرا که ورود و حضور نیروهای کاری از استان‌های مختلف و تجمع ایشان بدون رعایت موارد حداقلی و مصوبه‌های بهداشتی می‌تواند منجر به شیوع ویروس و ابتلای همه نیروها و کارکنان آن واحد و در نهایت تلفات انسانی و البته بار مالی مضاعف شود. 

تخلف چراغ خاموش

به گفته این فرد «پرسنل با وجود امضای مدیرعامل و ابلاغ مصوبات لازم‌الاجرا به شرکت‌ها مجبور هستند تابع تصمیمات شرکت‌ها باشند، اما در این میان چند شرکت با عدول از این قوانین تصویب شده، به شکل چراغ خاموش تخلف کرده و بیش از هشت ماه است که با جان و سلامتی نیروها و خانواده‌های آنان بازی می‌کنند.»

تخلف آشکار برخی شرکت‌ها با اضافه‌کاری اجباری!

یکی از کارکنان دیگر صنعت پتروشیمی در این باره به ایسنا می‌گوید: «برخی شرکت‌های متخلف در این وضعیت خطرناک، بدون رعایت الزامات و بدون در نظر گرفتن موارد بهداشتی و سلامت پرسنل خود و علی‌رغم اینکه عمده شرکت‌ها مصوبات مربوط به پرسنل اقماری را رعایت کرده‌اند دست به تخلف آشکار زده، و حتی تا چندماه پیش همه نیروهایشان روزکار بوده‌اند و البته با اضافه‌کاری اجباری!»

وی ادامه داد: «پس از بهره برداری نیز تازه کارکنان این واحد را شیفت‌بندی دو هفته یک هفته کرده‌اند و حتی بسیاری از بقیه واحدها هنوز هم روزکار هستند.» 

یکی دیگر از کارکنان سایت کنگان که نیروی شیفتی دو یک است در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: «در سال ۹۸ با توجه به شرایط پیشرفت پروژه و برخلاف عرف منطقه، ما مجبور به تحمل شرایط روزکاری شدیم با اینکه پیش از آن شرایط ما اقماری بود یکباره تبدیل به روزکاری شدیم. در روز ۱۲ ساعت کار می کردیم و مرخصی های ما طبق مرخصی های روزانه و ماهانه بود که تقریبا همه پرسنل در مرخصی منفی بودند و بعد هم شرایط کرونا به وجود آمد و شاید یکی از معدود شرکت هایی که این شرایط را رعایت نکرد شرکت ما بود که بهانه آنها هم راه‌اندازی و اینها بود، در حالی که قبل از روزکار شدن ما، بهانه روزکار شدن پروژه بود که خیلی از بچه‌ها و حتی بخشی از بدنه مدیریت هم در نتیجه چنین تصمیمی درگیر ویروس کرونا شدند.»

وی ادامه می‌دهد: «اینکه خانواده پرسنل هم درگیر کرونا شدند یا نه را من اطلاعی ندارم ولی در واقع پرسنل امنیت روانی نداشتند و در واقع با جان خود بازی می‌کردند و حتی نقل قول‌هایی از طرف مدیریت ارشد هم شده بود که ما در وقت مناسب دستورالعمل‌ها را انجام می‌دهیم اما در کل و نکته مهم این است که شرایط و دستورالعمل‌ها و مجموعا شیوه‌نامه بهداشتی در شرکت ما اصلا اجرا نشده است. چه از زمانی که تازه کرونا شیوع پیدا کرده بود و چه الان که در موج چهارم کرونا هستیم و شرکت بنا به روابط یا هر موضوعی استثناء شده است یا چیز دیگری که قابل پیگیری است اینکه چرا برخلاف منطقه درگیر نیروی روزکاری بوده‌ایم و حتی در دوران کرونا فول ظرفیت سرکار می‌آییم؟»

آمارسازی برای سرپوش گذاشتن بر شرایط ضدپروتکل

به ادعای این فرد که چندین سال سابقه کار در منطقه را دارد، «برای سرپوش گذاشتن بر این قضیه در حالی که قبل از کرونا ما مجبور بودیم هر روز کارت بزنیم و هر کسی که کارت نداشت به او تذکر می‌دادند در دوران کرونا از هر دو سه نفر یک نفر درخواست کارت میشد که احتمالاً برای آمارسازی بوده است و کماکان نیز این شرایط ادامه دارد و امیدواریم که درست شود.»

به گزارش ایسنا، با توجه به شدیدتر شدن وضعیت شیوع اپیدمی و البته شیوع انواع جهش‌یافته ویروس کرونا انتظار می‌رود که در راستای کنترل شرایط، حفظ بهداشت و تامین سلامت پرسنل مناطق صنعتی واقع در استان های جنوبی به طور کلی و مخصوصا شرکتهای مستقر در مناطق جنوب استان بوشهر، و کنگان و عسلویه که رعایت پروتکل ها را پشت گوش انداخته اند فکر اساسی شود و راه حل ارائه و اجرا شود چرا که این موضوع مستقیما با جان مردم سروکار دارد.

رعایت نکردن شیوه نامه محدود به یک واحد یا پتروشیمی نیست. در سراسر منطقه واحدهایی هستند که با بی توجهی به بندهای مصوب این ابلاغیه، سلامت پرسنل خود را در معرض تهدید قرار می‌دهند. به گفته یکی از کارکنان دو یک شرکت‌ها «از اول شیوع کرونا تا امروز از این بخشنامه به هیچ وجه پیروی نشده و بعید میدانم که این شرایط هم تغییر کند. نیروهای روزکار نیز تقریبا همین طور بوده‌اند و الان هم مثل بقیه نیروهای شیفت به صورت کامل کار می‌کنند.»

خروج از حالت اقماری در اوج بحران کرونا

یکی از کارمندان پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در گفت وگو با خبرنگار ایسنا عنوان کرد: «اتفاقی که افتاده این است که شرکت برخلاف عرف منطقه رفتار کرده و نیروهای خود را از حالت اقماری درآورده است. چیزی که از مدت ها پیش در شرکت انجام میشده اما به یکباره تصمیم به خروج از حالت اقماری گرفته‌ و همه را به روزکار تبدیل کرده‌اند. اتفاق بدتر این که در اوج دوران کرونا که منطقه ویژه دستور به رعایت پروتکل های بهداشتی و کاهش رفت و آمد داشته است باز هم شرکت این رویه را بدون توجه به هیچ کدام از دستورالعمل ها ادامه داده و حاضر به اجرای طرح اقماری دو هفته دو هفته یا یک روز کار و یک روز تعطیل برای نفرات روزکار خود نیست.»

وی ادامه داد: «این مسئله باعث شده که هم فشار زیادی بر روی پرسنل باشد و هم اینکه تعدادی تحت تاثیر این شرایط به کرونا دچار شوند. این افراد مجبور هستند با کرونا مثبت به خانه بروند و ممکن است بعضا اعضای خانواده آنها نیز درگیر شود و شرکت نیز به این دلیل که شرایط راه اندازی دارد نمی تواند کاهش نفرات و طرح اقماری را اجرا کند. کمااینکه ما چندین بار شنیده ایم که شرکت قصد برگشتن به شرایط اقماری ندارد و برنامه ای نیز برای کار نخواهد داشت در صورتی که تمام شرکت های مستقر در منطقه این طرح را دارند و اجرا می کنند و در شرایط بحرانی کرونا به هر صورت که باشند طرح کاهش نفرات را اجرا می کنند.»

به گفته کارکنان یکی از این پتروشیمی ها «نیروهای روزکار تحت تاثیر دو عامل در سایت حضور دارند، اول اینکه حقوق‌ها خیلی کم است به همین خاطر مجبور به انجام اضافه کاری هستند، البته در بعضی واحدها و مجموعه‌ها اضافه کاری به صورت اجباری است و پایین بودن حقوق‌ها و اجباری بودن اضافه کاری باعث میشد حتی در روزهای تعطیل نیز همه حضور حداکثری داشته باشند. یعنی چیزی که ما شاهد بودیم اینکه در دوران کرونا نه تنها حضور کمتر نبود بلکه حضور حداکثری هم بود.»

در خصوص مرخصی ها نیز آنچه گفته می‌شود این است که مرخصی ها اکثرا منفی و یا رو به منفی شدن است، چرا که رفت و برگشت به شهرشان چند روزی زمان میبرد و مجبور بودند بمانند. به همین دلایل است که برخلاف همه جا نیروهای زیادی در مجموعه حضور داشته باشند. 

یکی از این پرسنل درباره تجربه ابتلای خود به کرونا عنوان کرد: «من در شرکت کرونا گرفتم، و زمانی که به منزل رفتم احساس بیحالی کردم و بعد این ویروس را به همسرم و خانواده اش انتقال دادم که این موضوع سبب بروز مشکلات جدی برای آنان شد. پرواضح است چون که ما در دوره پیک کرونا هیچ نوع تخفیفی به لحاظ کاری نداشتیم همان موقع به بیماری مبتلا شده و ناخواسته آن را به اطرافیان خود هم منتقل کردیم. متاسفانه این می‌تواند بسیار خطرناک باشد.»

اگر می‌خواهید بمیرید بگذارید بعد از اتمام پروژه!

«رویکرد شرکت ما در همین یک جمله مدیرعامل خلاصه می شود که در جایی گفته بود "حتی اگر می خواهید به خاطر کرونا هم بمیرید بگذارید بعد از اتمام پروژه!" این نشان می‌دهد که اولویت ایشان کاملا پروژه هست و در این مدت حتی جان ما و خانواده ما ذره ای هم برای مجموعه ارزش نداشته است. حتی الان که پروژه تمام شده و حتی کرونای انگلیسی هم آمده و به مرور شاهد پیک آن خواهیم بود باز هم به حضور حداکثری پرسنل تاکید دارند و با همان رویه سابق کار را پیش میبرند.» اینها گفته های فردی است که خود و خانواده‌اش درگیر کرونا شده و مشکلات و دشواری‌های زیادی را تحمل کرده‌اند.

اینها شاید نشانه‌های کوچکی از بی مسئولیتی حاکم در منطقه باشد که نه نظارت ها و نه شرایط کشور باعث شود بیش از پیش به فکر تامین سلامتی نیروی انسانی باشند. انواع تبعیض های جاری در منطقه، بی توجهی به مطالبات نیروها علی رغم اعتراضات و تجمعات مستمر آنها، کسر حقوق و مشکلات جذب و قرارداد و حالا جنگ پرسنل با کرونایی که بی وقفه و بی رحمانه می تازد.

تاکید بر جلوگیری از شیوع کرونا در پایتخت انرژی ایران

اینها همه در حالی اتفاق می افتد که در تمام کشور بر رعایت مصوبه ها تاکید می شود و وزارت بهداشت و روسای دانشگاه های علوم پزشکی بر رعایت مصوبه ها و جلوگیری از تجمع و فراهم نکردن شرایط برای خیزش ویروس کرونا تاکید دارند.

ایرج خرمدل، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس آبان ماه امسال در آیین تجلیل از کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان عسلویه گفته بود «به دلیل ویژگی‌های خاص منطقه پارس جنوبی از نظر رفت و آمد شاغلان، باید مانع از آن شویم تا موج سوم این بیماری در عسلویه شیوع یابد.»

وی همچنین خواهان کنترل بیشتر تفرجگاه‌های ساحلی منطقه در ایام تعطیل برای جلوگیری از شیوع این بیماری در پایتخت انرژی ایران شد.

و حالا موج چهارم کرونا نیز از راه رسیده و همچنان پروتکل ها و مصوبات و شیوه نامه بهداشتی تایید و ابلاغ شده توسط واحد HSE نادیده گرفته می شود.

دل پرسنل از زمان مطرح شدن زمزمه های کشف واکسن و تزریق آن، کمی گرم شده بود اما بعد دانستند که حالا حالاها قرار نیست واکسینه شوند و بلکه امکان بدتر شدن وضعیت به دلیل شیوع کرونای انگلیسی و انواع جهش یافته دیگر و وضعیت تعطیلات و محدودیت ها وجود دارد. به علت ارتباط و تردد مناطق پرخطر و شرایط بحرانی استان های همسایه از جمله خوزستان و یا تهران که آمدوشد زیادی در منطقه دارند نگرانی‌ها باز هم بیشتر شد و حالا با فرا رسیدن نوروز و سال ۱۴۰۰ کماکان تمام دغدغه‌ها به قوت خود باقی است.

همانطور که می بینیم شیوع کرونا و به ویژه انواع جهش یافته آن که خطر چندبرابری دارد نیاز است که دانشگاه علوم پزشکی به عنوان متولی و مسئول سلامت مردم به این موضوع ورود کرده و خواهان اجرای کامل و صحیح پروتکل های بهداشتی و شیوه نامه های مصوب برای پیشگیری و کنترل ویروس کرونا شود. چرا که در صورت ابتلای حتی یک نفر از این افراد، امکان تشکیل خوشه های بیماری در سایت و کمپ های استراحت و محیط های دیگر و سپس سرایت بیماری به خانواده های این افراد وجود دارد.